Wyprawa doktora Waltera Goodwina w odludne Himalaje, zmienia się nieoczekiwanie w niezwykłą podróż do krainy zamieszkałej przez metaliczne istoty o  geometrycznych kształtach, dowodzone przez tajemniczą kobietę. Bohaterowi wraz z grupką przypadkowo napotkanych przyjaciół przyjdzie zmierzyć się nie tylko z zagadką żywego miasta, czyli tytułowego Stalowego Monstrum, ale także potomkami zaginionego wśród górskich przełęczy prastarego ludu i ich okrutnym władcą. Konflikt tajemniczej stalowej rasy z ludzkością wydaje się być nieunikniony. Czy Goodwinowi uda się go zażegnać?

Pięknym paradoksem fantastyki naukowej jest to, że wizje pisarzy, które oni sami mogli projektować jako abstrakcyjne, „niepojęte”, po pewnym czasie okazują się proroctwami – w taki sposób rzeczywistość dogania ludzką wyobraźnię, pokazując że ta wyobraźnia, we własnym mniemaniu sięgająca poza realność, w gruncie rzeczy pokazuje jej nieuchronny kierunek. Przyszłość jest niepojęta, tak jak wizje pisarzy science fiction, i właśnie dlatego dobrze się w te wizje wczytywać. Czy ogromne, stalowe miasta i ich mieszkańcy z żywego metalu to Merritta antycypacja futurystycznych megalopolis, rozwoju robotyki i sztucznej inteligencji? Na to wygląda.

— Wojciech GuniaBohaterowi książki